Σχετικά

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται υψηλή και ταχέως αυξανόμενη ζήτηση χρήσης του θαλάσσιου χώρου για διάφορους σκοπούς, όπως για ανθρώπινες δραστηριότητες που σχετίζονται με αλιεία, υδατοκαλλιέργειες, εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, εξόρυξη πετρελαίου, φυσικού αερίου και άλλων πρώτων υλών, θαλάσσιες μεταφορές και τουρισμό. Οι χρήσεις αυτές ασκούν πολλαπλές πιέσεις επί των θαλάσσιων πόρων καθιστώντας αναγκαία τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας του παράκτιου περιβάλλοντος ενώ απαιτούν μια ολοκληρωμένη προσέγγιση διαχείρισης του θαλάσσιου περιβάλλοντος (Douvere 2008). Τα παράκτια και θαλάσσια οικοσυστήματα παρέχουν μια μεγάλη ποικιλία οικολογικών λειτουργιών οι οποίες άμεσα ή έμμεσα μεταφράζονται σε οικονομικές υπηρεσίες και αξίες για τον άνθρωπο (Millennium Ecosystem Assessment – MEA 2005). Οι θαλάσσιες και παράκτιες περιοχές φυσικών πόρων, αποτελούν επί το πλείστoν ανανεώσιμες πηγές, οι οποίες αν τύχουν αποτελεσματικής διαχείρισης δύνανται να συνεχίσουν να παρέχουν βιώσιμες αποδόσεις. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια οι πόροι έχουν εξαντληθεί κυρίως εξαιτίας των ανθρωπογενών πιέσεων προκαλώντας σε σοβαρές κοινωνικό-οικονομικές συνέπειες (Remoundou et al. 2009).

Το παρόν έργο αποσκοπεί στη δημιουργία ενός γεωπληροφοριακού συστήματος παρακολούθησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος με τη χρήση δορυφορικών δεδομένων σε συνδυασμό με δεδομένα πεδίου (ιστορικά και σε πραγματικό χρόνο).

Η δημιουργία ενός τέτοιου συστήματος για την Ελλάδα απορρέει από την ανάγκη υποστήριξης εθνικών πολιτικών σε τομείς υψηλού ενδιαφέροντος όπως η περιβαλλοντική κατάσταση της παράκτιας ζώνης και του ευρύτερου θαλάσσιου χώρου γενικότερα. Επιπλέον, η συλλογή και διάθεση δεδομένων και προϊόντων υψηλής ποιότητας και ακρίβειας μπορούν να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην υποστήριξη του πληροφοριακού συστήματος που αναπτύσσεται για την εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για την Θαλάσσια Στρατηγική 2008/56/ΕΚ.

Η Οδηγία έχει ως στόχο την καθιέρωση προγραμμάτων περιβαλλοντικής παρακολούθησης (monitoring programmes) τα οποία θα υποδεικνύουν τα κατάλληλα μέτρα που τα Κράτη Μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν για την επίτευξη ή/και διατήρηση της «καλής περιβαλλοντικής κατάστασης» (Good Environmental Status-GES) το αργότερο έως το έτος 2020. Τα προγράμματα παρακολούθησης περιλαμβάνουν συνολικά 11 Περιγραφείς (Descriptors-D) για τον προσδιορισμό της GES.

Στην παρούσα πρόταση θα εφαρμοστούν καινοτόμα εργαλεία και state of the art μεθοδολογίες παραγωγής προϊόντων τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά στα εθνικά προγράμματα παρακολούθησης για την εκτίμηση της περιβαλλοντικής κατάστασης των παράκτιων υδάτων και του ευρύτερου θαλάσσιου περιβάλλοντος.

Πιο συγκεκριμένα θα χρησιμοποιηθούν δεδομένα από μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα (UAS ή UAV, drones), δορυφορικές τηλεπισκοπικές απεικονίσεις οπτικού φάσματος (ωκεάνιο χρώμα-ocean colour) αλλά και δεδομένα πεδίου (in situ) και θα παραχθούν προϊόντα που αφορούν βασικές παραμέτρους όπως βενθικά ενδιαιτήματα και βιοφυσικές μεταβλητές.